Sự ra đi đột ngột của anh Tuân Võ, một “Ironman” thực thụ, một người truyền cảm hứng mạnh mẽ trong cộng đồng Triathlon Việt Nam (03 môn phối hợp: Bơi – Đạp – Chạy) — là một cú sốc lớn, để lại nhiều tiếc thương.

Sự ra đi của một người có nền tảng thể lực tuyệt vời như anh khiến chúng ta phải lặng mình suy ngẫm. Nó nhắc nhở rằng đằng sau những sải chạy mạnh mẽ và ý chí sắt đá, cơ thể con người vẫn là một cỗ máy tinh vi nhưng cũng đầy mong manh.

Về sức khỏe, chúng ta thường đối mặt với một nghịch lý đau lòng: Đó là sự chủ quan trước các tín hiệu cầu cứu của cơ thể, chúng bị che lấp bởi sự tự tin về sự khỏe mạnh đang có.

Trong thời gian qua, Tâm Đức thường xuyên cảnh báo về đột quỵ và các biến cố tim mạch cấp tính đang có xu hướng “trẻ hóa” một cách đáng báo động tại Việt Nam. Đây không còn là ‘căn bệnh của tuổi già’, nó đã len lỏi vào những nhóm người trẻ hay trung niên, thậm chí là những người năng động thường xuyên chơi thể thao và tập luyện.

Tại sao một người có thể hoàn thành hàng trăm km bơi, đạp, chạy lại có thể bị đột quỵ làm gục ngã?

Thực tế, tập luyện cường độ cao mang lại lợi ích to lớn cho hệ tuần hoàn nhưng nó cũng đặt trái tim và mạch máu dưới áp lực cực đại. Nếu có một khiếm khuyết tiềm ẩn hoặc một sự chủ quan nhất thời, “sợi dây” sức khỏe có thể đứt ở đoạn yếu nhất.

Cái bẫy của sự “Chủ quan” và “Ngưỡng chịu đựng”

Các vận động viên, đặc biệt là những người chơi ba môn phối hợp, thường có ngưỡng chịu đựng đau đớn và mệt mỏi rất cao. Đây là phẩm chất quý giá để chinh phục đỉnh cao, nhưng lại là “con dao hai lưỡi” trong y tế.

Nhiều người thường lờ đi những cơn đau thắt ngực nhẹ, cảm giác hụt hơi bất thường hay những cơn chóng mặt thoáng qua vì họ cho rằng đó chỉ là “đau cơ” hoặc “quá tải do tập luyện”. Tuy nhiên, cơn đột quỵ không phân biệt vị thế hay thể trạng, nó chỉ chực chờ những kẽ hở của sự mất cảnh giác.

Những dấu hiệu thường bị bỏ qua

Trước khi một cơn đột quỵ hoặc đột tử do tim xảy ra, cơ thể thường gửi đi những tín hiệu cảnh báo. Tuy nhiên, ở người trẻ tập thể thao, các dấu hiệu này thường rất mơ hồ:

Cảm giác nặng ngực thoáng qua: Không hẳn là đau nhói, mà chỉ là cảm giác như có vật nặng đè lên ngực khi đang chạy hoặc ngay cả khi nghỉ ngơi.
Đau mỏi vùng hàm, cổ hoặc cánh tay trái: Đây là dấu hiệu điển hình của thiếu máu cơ tim nhưng thường bị nhầm với đau cơ do tập luyện.
Rối loạn nhịp tim (Trống ngực): Cảm giác tim bỏ nhịp hoặc đập nhanh bất thường không tương xứng với cường độ vận động.
Chóng mặt, nhìn mờ hoặc mất thăng bằng đột ngột: Nhiều người cho rằng do thiếu điện giải hoặc hạ đường huyết nhưng đây có thể là dấu hiệu của việc máu lên não bị gián đoạn.
Giảm phong độ đột ngột: Nếu bạn thấy mệt mỏi bất thường ở một mức vận động mà bình thường bạn xử lý dễ dàng, đó là lúc cơ thể đang phát tín hiệu “nguy hiểm”.

>>> CẦN BIẾT: Đột ngột ngã gục – tim hay não đang gặp nguy? Phân biệt đột tử và đột quỵ để xử lý đúng cách

Khám sức khỏe tổng quát: Liệu có đủ?

Một sai lầm phổ biến hiện nay là chúng ta quá tin tưởng vào các gói “Khám sức khỏe tổng quát” định kỳ tại nơi làm việc. Các gói khám này thường bao gồm xét nghiệm máu cơ bản, siêu âm bụng, X-quang phổi… những danh mục này gần như ‘vô hại’ trong việc phát hiện nguy cơ đột quỵ hay đột tử ở người trẻ.

Với người chơi thể thao cường độ cao, trái tim cần được đánh giá ở trạng thái tĩnh và cả trạng thái động. Những dị dạng mạch máu não, những mảng xơ vữa rải rác hay các bệnh lý cơ tim phì đại thường “ẩn mình” rất kỹ dưới lớp vỏ bọc khỏe mạnh.

Hãy tầm soát tim mạch chuyên sâu

Thay vì khám hời hợt, hãy yêu cầu các xét nghiệm chuyên sâu ít nhất 1 lần mỗi năm với một số gợi ý như:

Điện tâm đồ (ECG) và Siêu âm tim Doppler: Để kiểm tra cấu trúc tim và các rối loạn nhịp.
Test gắng sức (Stress Test): Theo dõi phản ứng của tim khi vận động ở cường độ cao.
Chụp CT mạch vành hoặc MRI tim/não: Nếu có tiền sử gia đình hoặc các dấu hiệu nghi ngờ để phát hiện sớm các dị dạng mạch máu hoặc mảng xơ vữa.

Lắng nghe cơ thể một cách thông thái

Đừng bao giờ cố gắng “vượt ngưỡng” khi cơ thể đang có những biểu hiện lạ. Một buổi tập bỏ dở không định nghĩa bạn là kẻ yếu đuối nhưng nó có thể cứu mạng bạn.

Chú trọng phục hồi và dinh dưỡng

Đột quỵ ở người trẻ có liên quan mật thiết đến tình trạng mất ngủ kéo dài, stress và sự mất cân bằng điện giải trầm trọng. Đừng chỉ tập trung vào ‘số km’, hãy tập trung vào chất lượng giấc ngủ và sự hồi phục.

Anh Tuân đã sống một cuộc đời cống hiến hết mình vì niềm đam mê. Sự ra đi của anh là một mất mát lớn cho cộng đồng yêu thể thao và môn Triathlon tại Việt Nam. Để tinh thần của anh Võ Quốc Tuân và những người đi trước tiếp tục thắp sáng cộng đồng yêu thể thao, chúng ta cần ghi nhớ tập luyện một cách khoa học và đầy trách nhiệm với bản thân.

Chân thành chia buồn sâu sắc đến gia đình và người thân, những người yêu quý anh Tuân Võ.

Anh Tuân Võ (tên đầy đủ là Võ Quốc Tuân) đột ngột qua đời ở tuổi 41. Anh là Ủy viên Ban Chấp hành Liên đoàn Triathlon Việt Nam, đồng thời là người sáng lập, Chủ tịch Câu lạc bộ Đà Nẵng Triathlon. Liên đoàn Triathlon Việt Nam đánh giá anh Tuân là vận động viên Ironman sub 5 (hoàn thành 3 hạng mục ba môn phối hợp bơi, đạp xe, chạy trong thời gian dưới 5h) hiếm hoi của Việt Nam, một người dẫn dắt tận tâm và trên hết là một con người giàu tình cảm, hết mình vì phong trào. (Theo Báo Tuổi Trẻ)