Nhồi máu cơ tim là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu, đặc biệt là ở những người có các yếu tố nguy cơ cao như bệnh lý tim mạch, tiểu đường, huyết áp cao, hoặc hút thuốc lá.
Theo Bác sĩ Chuyên khoa I Lê Thị Huyền Trang, Phó Trưởng khoa Hồi sức Cấp cứu Nội tim mạch, Bệnh viện Tim Tâm Đức, mức độ nguy hiểm của nhồi máu cơ tim phụ thuộc vào mức độ tắc nghẽn của động mạch nuôi cơ tim và mức độ tổn thương của cơ tim. Khi phần cơ tim bị tổn thương càng lớn, hậu quả để lại càng nghiêm trọng, thậm chí có thể gây tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
- CẦN BIẾT: Phân biệt nhồi máu cơ tim và đột quỵ, dấu hiệu và phương pháp điều trị
- Các dấu hiệu và triệu chứng nhồi máu cơ tim
Nhồi máu cơ tim là gì?
Nhồi máu cơ tim (hay cơn đau tim) là một tình trạng cấp cứu y khoa xảy ra khi một phần của cơ tim bị tổn thương hoặc hủy hoại do không nhận được đủ lượng máu cần thiết. Điều này xảy ra khi dòng máu cung cấp cho cơ tim bị tắc nghẽn, thường là do các mảng xơ vữa tích tụ bên trong động mạch vành – các mạch máu chịu trách nhiệm cung cấp máu giàu oxy cho cơ tim.
Khi động mạch bị hẹp đến mức không thể cung cấp đủ máu cho một phần của cơ tim, tình trạng thiếu máu cục bộ (ischemia) xảy ra, làm các tế bào cơ tim không được nuôi dưỡng và dần dần chết đi.
Nguyên nhân nhồi máu cơ tim ở người trẻ
Nguyên nhân chính của nhồi máu cơ tim là do sự tắc nghẽn dòng máu tới cơ tim, thường gây ra bởi xơ vữa động mạch, khi mảng bám (chủ yếu là cholesterol, mỡ, canxi và các tế bào viêm) tích tụ dọc theo thành động mạch vành. Khi các mảng bám này vỡ ra, nó tạo thành cục máu đông làm chặn dòng chảy của máu, khiến phần cơ tim bị thiếu máu và oxy.
Một số yếu tố nguy cơ quan trọng gây xơ vữa động mạch
- Hút thuốc lá
- Huyết áp cao
- Mức cholesterol xấu (LDL) cao
- Tiểu đường
- Béo phì
- Lối sống ít vận động
- Tiền sử gia đình có bệnh tim mạch
- Căng thẳng và stress kéo dài
Các biến chứng của nhồi máu cơ tim rất đa dạng và phức tạp
Những biến chứng phổ biến có thể bao gồm:
- Suy tim: Khi phần cơ tim bị tổn thương không còn khả năng co bóp hiệu quả, tim không thể bơm đủ lượng máu cần thiết để cung cấp cho cơ thể.
- Rối loạn nhịp tim: Các tổn thương ở cơ tim có thể làm rối loạn các tín hiệu điện của tim, gây ra loạn nhịp, hoặc thậm chí là ngừng tim đột ngột.
- Tái nhồi máu cơ tim: Sau khi bị nhồi máu, nguy cơ bị lại rất cao nếu không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả như thay đổi lối sống và tuân thủ điều trị y khoa.
- Tử vong: Trong trường hợp nghiêm trọng nhất, nhồi máu cơ tim có thể dẫn đến tử vong, đặc biệt khi xảy ra tình trạng ngừng tim đột ngột hoặc nếu phần cơ tim tổn thương quá lớn, không thể phục hồi.
Cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim
Bác sĩ Huyền Trang nhấn mạnh, phòng ngừa nhồi máu cơ tim đòi hỏi một sự thay đổi toàn diện trong lối sống và sự quản lý tốt các yếu tố nguy cơ.
Theo đó, các biện pháp phòng ngừa hiệu quả bao gồm:
- Không hút thuốc: Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây xơ vữa động mạch.
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh: Béo phì tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, vì vậy kiểm soát cân nặng là rất quan trọng.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp duy trì sức khỏe tim mạch, kiểm soát huyết áp và cải thiện mức cholesterol.
- Ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn nhiều rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, cá, và dầu thực vật lành mạnh giúp giảm nguy cơ.
- Kiểm soát huyết áp, cholesterol và đường huyết: Thường xuyên kiểm tra và duy trì các chỉ số này trong giới hạn cho phép.
- Quản lý căng thẳng: Stress lâu dài có thể tăng nguy cơ bệnh tim, nên việc học cách giảm stress cũng rất quan trọng.
Người bị nhồi máu cơ tim cần tránh biến chứng
Đối với người đã bị nhồi máu cơ tim, người bệnh cần thay đổi lối sống và tuân thủ điều trị để tránh nguy cơ tái phát hoặc biến chứng.
Cụ thể:
- Tuân thủ điều trị y khoa: Uống thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, tái khám định kỳ.
- Thay đổi lối sống: Bỏ hút thuốc, duy trì chế độ ăn lành mạnh, ít muối, ít chất béo bão hòa và cholesterol, tăng cường ăn rau xanh, trái cây.
- Tập thể dục: Hoạt động thể chất đều đặn như đi bộ, bơi lội hoặc yoga, theo chỉ định của bác sĩ.
- Quản lý căng thẳng: Áp dụng các kỹ thuật giảm stress như thiền, yoga hoặc các phương pháp thư giãn khác.
- Theo dõi các yếu tố nguy cơ: Giữ huyết áp, cholesterol, và đường huyết ở mức kiểm soát tốt.
XEM: Đo huyết áp chính xác, kiểm soát huyết áp, sống lâu hơn
|
Bác sĩ Huyền Trang cho biết, triệu chứng nhồi máu cơ tim có thể xuất hiện đột ngột hoặc phát triển dần theo thời gian. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào như trên, cần đến bệnh viện ngay lập tức để được thăm khám và điều trị kịp thời.
|
